In de meldkamer ambulance wordt het verschil gemaakt

Blog Marieke Zimmerman, voorzitter Cliëntenadviesraad RAV Haaglanden

Hoe fijn is het om iemand aan de lijn te krijgen die je kan helpen in een situatie die om spoed vraagt, omdat het met jezelf, een naaste of iemand op straat plotseling niet goed gaat. Zelf werkzaam in de zorg, maar niet als zorgverlener, vind ik het altijd weer bijzonder en indrukwekkend om een aantal uur mee te mogen lopen met zorgprofessionals in de praktijk. Zo ook bij de meldkamer van de ambulance regio Haaglanden op een willekeurige zaterdagochtend.

In de meldkamer komt een geleidelijke stroom aan 112-telefoontjes binnen. Een vrouw die belt voor haar vriendin, waar ze op dat moment niet is maar waar ze zich na een telefoontje veel zorgen over maakt. Een zoon die belt voor zijn vader, die hij niet vanuit zijn woning in de auto krijgt naar een afspraak op de huisartsenpost. En de huisartsenpost die het te druk heeft om thuis langs te komen. Een voorbijganger die belt voor een vrouw op de fiets, die een aanrijding heeft gehad met een scooter. Een man die belt voor zijn vrouw, die onderaan de trap ligt en niet meer kan opstaan. Een vrouw die belt voor haar man, die is gevallen op de stoep voor hun huis, ze nog wel samen met de buurman naar binnen heeft gekregen, maar nu niet meer overeind kan komen van de pijn. Een reanimatie, waar de politie met een AED snel bij is en de ambulance daarna de vrouw naar het ziekenhuis kan brengen. Een alleen wonende vrouw, die heel angstig is en niet weet hoe het verder moet. Een huisarts die belt voor vrouw die begeleid woont, maar nu wel erg verward is en niet meer uit haar woorden komt. Dus de vraag of zij met een ambulance met spoed naar het ziekenhuis kan worden gebracht. Een vrouw die in een winkel pijn op de borst kreeg en kortademig werd, nog wel naar huis is gefietst, maar nu toch maar 112 heeft gebeld.

En dit is nog maar een kleine greep uit de misschien wel honderden meldingen, die op een dag binnenkomen. Ze komen terecht bij een ervaren team van verpleegkundigen die de intakes doen, waarna via uitgifte zo nodig een ambulance wordt gestuurd.

Alle bellers worden geholpen, ook al horen sommigen bij de huisarts aan te kloppen of zouden ze het zelf kunnen oplossen. Maar in een situatie waarin je even niet weet hoe ernstig het is of je niet weet hoe het aan te pakken, kan een deskundig advies het verschil maken. Ook wordt waar nodig contact gezocht met andere zorg in de buurt van de beller of patiënt. Veel telefoongesprekken starten met iemand die belt met paniek in de stem, maar door de rustige vragen, goed luisteren en hulp die wordt geboden (“we zijn al onderweg, zonder zwaailicht en sirenes”) zakt de stem tijdens het gesprek naar normale toonhoogte en tempo. Bij de afsluiting van het gesprek klinkt vaak dankbaarheid door.

Het doet mij terugdenken aan de keren dat ik persoonlijk in situaties was waarbij een ambulance gewenst was. Eén keer met mijn zoon, toen nog heel klein, die koortsig was en opeens stopte met ademen. Wat was ik toen blij om via 112 iemand aan de lijn te krijgen die mij vragen stelde en tot de conclusie kwam dat het waarschijnlijk een koortsstuip was. Tegen de tijd dat de ambulance arriveerde had ik zijn warme slaapzakje uitgedaan en kreeg hij alweer wat kleur in zijn gezicht. Voor de zekerheid met hem naar het ziekenhuis gegaan, maar door de eerste, spannende momenten was ik professioneel, kordaat en vriendelijk heen geholpen door de verpleegkundige van de meldkamer.

Een andere situatie was toen de huisarts bij mijn moeder langskwam, omdat ze last had van hartkloppingen en kortademigheid. Na wat vragen, observatie en luisteren vertrouwde de huisarts het niet als wij haar zelf naar het ziekenhuis zouden rijden. Dus werd de meldkamer gebeld voor een ambulance. Kundig en tegelijk geruststellend werd mijn moeder van de eerste verdieping van haar huis naar beneden begeleid, op een brancard geholpen en in de ambulance gereden, en ging ze op weg naar het ziekenhuis.

Hoe bijzonder is het dat deze zorg in Nederland, en in dit geval in de regio Haaglanden, dag en nacht en alle dagen van het jaar zo goed en vanzelfsprekend er is. En tegelijk zorgelijk dat ook op deze willekeurige zaterdagochtend de kwetsbaarheden van deze tijd zichtbaar zijn. Mensen die er helemaal alleen voorstaan of waarvoor het bellen van 112 een vangnet is. Sommigen kunnen niet tijdig terecht bij een huisarts of de huisartsenpost heeft het te druk om bij iemand langs te gaan. 112 is zonder wachttijd bereikbaar en door korte lijntjes met o.a. huisartsen komt iemand dan toch op de goede plek terecht.

Maar betere samenwerking of meer coördinatie lost aanwezige capaciteitsproblemen natuurlijk niet op. Ook is het de vraag of de gemiddelde inwoner weet of kan weten waar hij met een zorgvraag moet zijn. Belangrijk om aandacht voor te hebben en intussen zuinig te zijn op de meldkamer van RAV Haaglanden. Iets om trots op te zijn!

Met dank aan alle medewerkers van de meldkamer ambulance voor de ontvangst.

Marieke Zimmerman, voorzitter Cliëntenadviesraad RAV Haaglanden

RAV Haaglanden

20 augustus 2024